Trzeba wziąć sprawy we własne ręce

– Każda z trzech spółdzielni może otrzymać 100 tys. zł. – mówi Janina Skarbek z Żorskiego Centrum Organizacji Pozarządowych.

– Co to jest spółdzielnia socjalna i kto może ją utworzyć?

Janina Skarbek: – Spółdzielnia socjalna jest formą przedsiębiorstwa, tyle że ustanowionego na zasadach prawa spółdzielczego i ustawy o spółdzielniach socjalnych. Celem jej powoływania jest utworzenie firmy działającej w oparciu o osobistą pracę członków i tym samym wsparcie osób w trudnej sytuacji na rynku pracy. Mogą ją założyć osoby bezrobotne, bezdomne, uzależnieni od alkoholu  po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających  po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, chorzy psychicznie – w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, zwalniani z zakładów karnych, uchodźcy, osoby niepełnosprawne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych. Spółdzielnię socjalną mogą utworzyć również inne osoby niż wskazane powyżej, pod warunkiem, że liczba tych osób nie stanowi więcej niż 50% ogólnej liczby założycieli. Spółdzielnię socjalną mogą założyć również osoby prawne wskazane w ustawie.

– Kto może wziąć udział w rekrutacji?

– Aby zakwalifikować się do projektu trzeba spełnić łącznie kryteria formalne, czyli musi to być osoba pozostająca bez zatrudnienia, pełnoletnia w wieku aktywności zawodowej oraz zamieszkująca teren Subregionu Zachodniego województwa śląskiego. Konieczne jest złożenie dokumentów rekrutacyjnych. Odsyłam do szczegółowych informacji na naszych stronach internetowych.

– Na jakie wsparcie mogą liczyć osoby zgłaszające się do projektu?

– W ramach projektu przyznane zostanie jednorazowe wsparcie finansowe na rozwój działalności dla 3 spółdzielni socjalnych, to oznacza, że  dotacje otrzyma 15 uczestników. Każda z trzech spółdzielni może otrzymać 100 tys. zł. Ponadto, dla trzech spółdzielni socjalnych przewidziane jest udzielenie wsparcia pomostowego przez 6 miesięcy, które warunkowo może być  przedłużone nawet do 12 miesięcy. Wysokość wsparcia może wynieść nawet równowartość minimalnego wynagrodzenia dla każdego z 5 członków spółdzielni, a może być przeznaczone na pokrycie bieżących, obligatoryjnych kosztów, takich jak czynsz za biuro, telefony czy składki zus. Oczywiście, projekt przewiduje też dla uczestników udział w indywidualnym doradztwie specjalistycznym, w tym psychologicznym i zawodowym, w programie szkoleniowym, umożliwiającym zdobycie wiedzy i umiejętności potrzebnych do założenia i prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółdzielni socjalnej oraz w szkoleniach zawodowych. Doradztwo i szkolenie mają pomóc w efektywnym wykorzystaniu dotacji, a przede wszystkim będą stanowić pomoc specjalistów na etapie tworzenia spółdzielni i w pierwszym, najtrudniejszym okresie prowadzenia jej działalności gospodarczej.

– Czy są jakieś szczegółowe wymogi dotyczące wykształcenia, kwalifikacji lub doświadczenia zawodowego osób, które chcą założyć spółdzielnię socjalną?

– Każde zgłoszenie analizujemy indywidualnie. Oczywiście, wykształcenie i dotychczasowe doświadczenie zawodowe są brane pod uwagę podczas rekrutacji, ale to tylko jeden z elementów, który nas interesuje. Najważniejszy jest pomysł na działalność, bo zależy nam przede wszystkim na tym, żeby nie była to tylko rejestracja działalności i wypłata dotacji, ale żeby to przedsięwzięcie zakończyło się sukcesem, a przedsiębiorcy mogli sobie radzić na rynku przez długie lata. Dlatego też spółdzielcy również po założeniu spółdzielni będą objęci wsparciem doradcy.  Nie zamierzamy ich rzucać na głęboką wodę.

– Wiele osób obawia się ryzyka związanego z przyjmowaniem bezzwrotnych środków. Czy istnieją sytuacje, w których dotację trzeba zwrócić?

– Ryzyko przymusu zwrotu środków jest tak naprawdę bardzo małe. Najważniejszymi warunkami, które trzeba dopełnić jest wydanie środków zgodnie z umową oraz prowadzenie spółdzielni nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy.

– Czy zatrudnienie w spółdzielni socjalnej odbywa się na tych samych zasadach, co w każdym innym przedsiębiorstwie?

– Stosunek pracy między spółdzielnią socjalną a jej członkiem nawiązuje się na podstawie spółdzielczej umowy o pracę. Część kosztów wynagrodzenia osób zatrudnionych w spółdzielni może podlegać refinansowaniu ze środków Funduszu Pracy. Dotyczy to niektórych składników wynagrodzenia osób uprawnionych do tworzenia spółdzielni socjalnej, o których mówiliśmy wcześniej. Okres refinansowania może trwać do 24 miesięcy od dnia zatrudnienia. Finansowanie realizowane jest na podstawie umowy zawartej ze starostą właściwym dla siedziby spółdzielni, a jego źródłem jest Fundusz Pracy.

– Jakie są zalety założenia spółdzielni socjalnej?

– Decydując się na założenie spółdzielni socjalnej możemy liczyć na duże wsparcie, zarówno finansowe, jak również doradcze. Niewielu przedsiębiorców na starcie swojej działalności może liczyć na tak dużą pomoc. Poza tym, tworząc spółdzielnię, działamy w grupie. Dzięki temu korzystamy z wiedzy i doświadczenia wszystkich osób, co jest pomocne zarówno na starcie, jak również w dalszej działalności. Spółdzielnia socjalna prowadzi nie tylko działalność gospodarczą, lecz również działa na rzecz swoich członków, przykładowo realizauje działania reintegracyjne, oświatowe, kulturalne. Koszt tej działalności pomniejsza podstawę opodatkowania. Spółdzielnia socjalna może korzystać z różnych form dodatkowego wsparcia, jak wspomniana wcześniej refundacja części wynagrodzenia. W związku z popularyzacją tej formy działalności, coraz częściej spółdzielnie spotykają się z przychylnym podejściem innych uczestników rynku, a także urzędników. Rośnie świadomość, że zawierając umowę np. o świadczenie usług ze spółdzielnią socjalną, daje się zatrudnienie osobom, które miały problem ze znalezieniem zatrudnienia i postanowiły „wziąć sprawy we własne ręce”. 

***
Janina Skarbek – doradca ds. spółdzielni socjalnych w Żorskim Centrum Organizacji Pozarządowych

***
Do udziału w projekcie można zgłosić się w następujący sposób:

  • Osobiście w Żorskim Centrum Organizacji Pozarządowych w Żorach, Os. Sikorskiego 52 lub w Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS w Rybniku ul. Kościuszki 22 – decyduje data wpływu do Żorskiego Centrum Organizacji Pozarządowych lub Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS.
  • Pocztą lub kurierem z dopiskiem „Spółdzielnia Socjalna” na ww. adresy. W przypadku wysłania drogą pocztową decyduje data nadania przesyłki do Żorskiego Centrum Organizacji Pozarządowych lub Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS(data stempla pocztowego), a w przypadku kuriera – data nadania.

Warto zapoznać się ze szczegółowymi informacjami zamieszczonymi w tekście: 100 000 na spółdzielnię